HER FİNANS DEHASININ ARKASINDA YARATICI BİR MUHASEBECİ VARDIR

 

Ekteki Çanakkale 1915 köprü ve yol geçişleri ile ilgili yazı üzerine kendi çapımda bir takım hesaplamalar yaptım. Yazıda bahsi geçen sözleşme bedelinin, o zamanki € kuru 3,8851’den, € karşılığını neredeyse tam tamına buldum. Böylece projenin devlete, dolayısıyla bize, maliyetinin açıklandığı gibi 2,66 Milyar € olduğuna ikna olmuştum. İş artık finansal projenin değil inşaaat maliyetlerinin doğru olup olmadığına kalıyordu. Ancak birden bire bir detay aklıma takıldı: Yazıda “başlangıç geçiş ücreti” deniyordu. Diğer KÖİ projelerinde olduğu gibi, geçiş ücretleri her yıl Euro bölgesi enflasyon oranında arttırılacağı anlamındaydı. İhale tarihi olan 2017 yılında Euro bölgesi için enflasyon beklentileri genelde yıllık %2 şeklindeydi. Hesabı böyle yapınca maliyet birden 500 milyon € (%20) kadar artıp 3.16 milyar € ya dayandı. Şeytan ayrıntıda gizliydi!


Hesaplamalarım ile ilgili açıklamaları aşağıda veriyorum: Sözleşme başlangıcı 31 Mart 2017 olan KÖİ projesinin sözleşme süresi, 5,5 yıl yapım süresi dahil, 16 yıl 2 ay 12 gündür. Ancak 18 Mart 2022’de işletmeye alınması planlamaktadır, dolayısıyla yapım süresinin 5 yıl, işletme süresinin 11 yıl 2 ay 24 gün olacağı ihale zamanı bile belliydi denebilir. İşletme süresi içinde yıllık garanti edilen gelir başlangıç olarak köprü için 15 €, 88 Km’lik otoyol için 0,05 €/km olarak tespit edilmiş. Buradan başlangıç ücretinin KDV hariç 19,4 €/araç olduğu hesaplanır. Ücretin önünde başlangıç olmasının nedeni ücretlerin, diğer KÖİ projelerinde olduğu gibi, her yıl Euro bölgesi enflasyon oranında arttırılacağı şeklinde. İhale tarihi olan 2017 yılında Euro bölgesi için enflasyon beklentileri yıllık %2 şeklindeydi.

Yıllık garanti gelir, yazıdan anlaşıldığı kadarıyla, hem köprü hem de otoyol için 45.000 otomobil/gün hesabından 45.000*365*19,4= 318.645.000 €/yıl hesaplanmaktadır. 2017 yılında TC hazinesinin yurtdışından borçlanma maliyeti US$ bazında %5,28 imiş.  O zamanki Swap oranlarından € cinsinden maliyet %3.40’a gelmektedir. 318,65 Milyon Euro’luk bir geliri 11,24 yıl için yıllık %3,40 oranından iskonto edince (bunun için artık Excel kullanıyoruz) 2,93 Milyar € buluyoruz. Yapım süresi de ortalama 2,5-3 yıl düşünüldüğü takdirde net değer 2,66 Milyar € rakamına ulaşıyor. Ancak ücretlerin yıllık %2 enflasyon ile artırıldığı durumda iskonto oranı %1,40 olup, net değer 3,16 Milyara geliyor.

Devletin sadece garanti edilenin altında kalan geçişi ödeyeceği, dolayısıyla neden tüm garanti edilen araçlar üzerinden hesap edildiği sorulabilir. Devlet yapmış olsaydı o araçların geçiş ücretleri bu sefer devletin geliri olacak ve maliyeti düşüreceklerdi. Burada devlete olan maliyeti hesapladığımız için garanti tutarını almak lazım


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Bizi hanımın tahsili mahvetti!

Soyadınız Keynes veya Friedman olmasa bile ekonomi dehası olabilirsiniz!

Padişahın eşeği